Доклад Юнуса Илахунова, Председателя Оргкомитета молодежной инициативы
"Yengi Ewlad" (Новое Поколение
)Уважаемые коллеги, друзья, представители молодежи и почетные гости!
Сегодня мы собрались здесь для обсуждения важной темы, которая касается каждого из нас: сплочение молодежи для активного участия в социально-экономических преобразованиях, происходящих в молодых независимых странах Центральной Азии, особенно в контексте уйгурских общин. Наша инициатива "YENGI EWLAD (НОВОЕ ПОКОЛЕНИЕ)" направлена на то, чтобы молодежь могла активно участвовать в этих преобразованиях, сохраняя при этом свои культурные традиции и родной язык.
Сплочение молодежи как ключевая идеяНаша основная цель состоит в том, чтобы объединить молодежь (уйгурскую, кыргызскую, казахскую, узбекскую и других) для совместного участия в социальных, экономических и культурных процессах. Сплочение молодежи позволит не только создать крепкие связи между различными этническими группами, но и совместно решать проблемы, стоящие перед нашим обществом, такие как безработица, недостаток учебных материалов на родных языках и отсутствие платформ для культурного обмена.
Инициатива "YENGI EWLAD (НОВОЕ ПОКОЛЕНИЕ)"Мы призываем всех поддержать нашу инициативу "YENGI EWLAD (НОВОЕ ПОКОЛЕНИЕ)", которая активно работает над сохранением уйгурских традиций и родного языка. Мы уверены, что интеграция в кыргызстанское общество, основанная на взаимном уважении и понимании, принесет положительные результаты. Примером такого подхода могут быть культурные обменные программы, в которых молодежь из разных этнических групп сможет делиться своими традициями, искусством и языками.
Примеры проектных идейВ рамках инициативы "YENGI EWLAD (НОВОЕ ПОКОЛЕНИЕ)" мы разработали несколько проектных идей, которые можно реализовать:
- Культурные фестивали: Организация ежегодных фестивалей, на которых представлены культуры и традиции разных народов. Это не только площадка для самовыражения молодежи, но и возможность для всех членов общества лучше узнать друг друга. Например, фестиваль уйгурской и кыргызской культуры с концертами, мастер-классами по национальным танцам и кухне.
- Образовательные курсы по языкам: Запуск программ по изучению государственных языков (кыргызского, казахского, узбекского) и родного языка (уйгурского). Эти курсы могут проводиться в форме вебинаров, интерактивных мастер-классов и летних школ. Привлечение квалифицированных преподавателей поможет сделать обучение более эффективным.
- Стажировки и обмены: Программа стажировок для молодежи, позволяющая обмениваться опытом и знаниями в сфере бизнеса и культурной деятельности. Участие в таких программах поможет развивать навыки, важные для трудоустройства и развития карьеры.
- Проекты по социальной интеграции: Создание волонтерских движений, в которых молодежь может участвовать в помощи социально уязвимым группам и всему населению страны. Это могло бы включать помощь в обучении, организацию культурных и спортивных мероприятий.
Важность многонационального государстваМы уверены, что важно быть частью многонационального государства. Поддержка концепции "Кыргыз жараны" способствует развитию государственного языка и сохранению многоязычия среди национальных меньшинств. Мы должны помнить о важности уважения к культурным различиям, ведь это способствует укреплению нашего общества.
Мероприятие "YENGI EWLAD (НОВОЕ ПОКОЛЕНИЕ)"С гордостью хочу сообщить, что сегодня в Кыргызстане состоялся первый молодежный вечер "YENGI EWLAD (НОВОЕ ПОКОЛЕНИЕ)". Мы рассматриваем возможность организации подобных встреч уйгурской молодежи в Алматы, южной столице Казахстана, а также в Узбекистане и других странах Центральной Азии, чтобы наши голоса были услышаны. Это мероприятие соберет единомышленников, друзей и всех неравнодушных людей, поддерживающих инициативу молодежи жить и трудиться ради благосостояния своих стран и народов.
Мы рассчитываем на поддержку правительственных структур, международных и общественных организаций, бизнесменов и представителей различных этнокультурных центров, которые понимают важность такой инициативы. Готовы делиться идеями ради блага своих стран и укрепления всеобъемлющего содружества народов нашей общей Родины — Центральной Азии. Мы традиционно обменивались идеями, знаниями и технологиями, и наше общее будущее, на основе заветов предков, заключается в том, чтобы жить в дружбе и согласии, поддерживая друг друга.
Я бы осмелился утверждать, что это новая парадигма Нового Поколения тюркоязычных народов Центральной Азии, адекватная вызовам современности!
Ваше участие и поддержка имеют для нас огромное значение. Приглашаю всех вас присоединиться к нашим начинаниям. Это не только возможность услышать многонациональную симфонию талантов, но и продемонстрировать единство и уважение к культурному многообразию.
Давайте вместе поддержим "YENGI EWLAD (НОВОЕ ПОКОЛЕНИЕ)"! Ваше участие поможет нам реализовать проекты, которые изменят наше общество к лучшему. С нетерпением ждем вас на наших мероприятиях!
Спасибо за внимание!
На кыргызском языке“Yengi Ewlad” (Жаңы муун) жаштар демилгесинин уюштуруу комитетинин төрагасы Юнус Илахуновдун баяндамасыУрматтуу кесиптештер, достор, жаштардын өкүлдөрү жана ардактуу коноктор!
Бүгүн биз бул жерге ар бирибизди кызыктырган маанилүү теманы талкуулоо үчүн чогулуп жатабыз: Борбордук Азиянын жаш эгемендүү өлкөлөрүндө, өзгөчө уйгур жамааттарынын контекстинде болуп жаткан социалдык-экономикалык кайра курууларга активдүү катышуу үчүн жаштарды чогултуу. Биздин YENGI EWLAD (ЖАҢЫ МУУН) демилгебиз жаштарга өздөрүнүн маданий каада-салттарын жана эне тилин сактап, бул кайра курууга жигердүү катышууга мүмкүндүк берүүнү көздөйт.
1. Жаштарды бириктирүү негизги идея катары
Биздин негизги максатыбыз – жаштардын (уйгур, кыргыз, казак, өзбек жана башкалар) башын бириктирип, социалдык, экономикалык жана маданий процесстерге биргелешип катышуу. Жаштарды бириктирүү ар түрдүү этностордун ортосунда бекем байланыштарды гана түзбөстөн, коомубуздун алдында турган жумушсуздук, эне тилдердеги окуу материалдарынын жетишсиздиги жана маданий алмашуу аянтчаларынын жоктугу сыяктуу көйгөйлөрдү биргелешип чечет.
2. "YENGI EWLAD (ЖАҢЫ МУУН)" Демилгеси
Биз бардыгын уйгурлардын каада-салттарын жана эне тилин сактоо боюнча активдүү иш жүргүзүп жаткан "YENGI EWLAD (ЖАҢЫ МУУН)" демилгебизди колдоого чакырабыз. Өз ара урматтоого жана түшүнүүгө негизделген кыргыз коомуна интеграция оң натыйжаларды берерине ишенебиз. Мындай мамиленин мисалы катары ар кандай этникалык топтордун жаштары өздөрүнүн каада-салттарын, искусствосун жана тилдерин бөлүшө ала турган маданий алмашуу программалары болот.
3. Долбоор идеяларынын мисалдары
"YENGI EWLAD (ЖАҢЫ МУУН)" демилгесинин алкагында биз бир нече долбоордук идеяларды иштеп чыктык, аларды ишке ашырууга болот:
• Маданият фестивалдары: Ар түрдүү элдердин маданиятын жана каада-салттарын көрсөткөн жыл сайын фестивалдарды уюштуруу. Бул жаштардын өзүн көрсөтүү аянтчасы гана эмес, коомдун бардык мүчөлөрүнүн бири-бирин жакындан таанып-билүүсү үчүн мүмкүнчүлүк. Маселен, уйгур жана кыргыз маданиятынын фестивалы, концерттер, улуттук бийлер жана ашканалар боюнча мастер-класстар.
• Тилдер боюнча билим берүү курстары: Мамлекеттик тилдерди (кыргыз, казак, өзбек) жана эне тилин (уйгур) үйрөнүү боюнча программаларды ишке киргизүү. Бул курстар вебинарлар, интерактивдүү семинарлар жана жайкы мектептер түрүндө өткөрүлүшү мүмкүн. Квалификациялуу мугалимдерди жалдоо окууну натыйжалуураак кылууга жардам берет.
• Практика жана алмашуу: Жаштар үчүн бизнес жана маданий ишмердүүлүк жаатында тажрыйба жана билим алмашуу үчүн стажировка программасы. Мындай программаларга катышуу жумушка орношуу жана карьералык өсүү үчүн маанилүү болгон көндүмдөрдү өнүктүрүүгө жардам берет.
• Социалдык интеграциялык долбоорлор: жаштардын социалдык жактан аялуу топторуна жана өлкөнүн бүткүл калкына жардам көрсөтүүгө катыша турган волонтердук кыймылдарды түзүү. Бул билим берүү, маданий жана спорттук иш-чараларды уюштуруу боюнча жардам камтышы мүмкүн.
4. Көп улуттуу мамлекеттин мааниси
Биз көп улуттуу мамлекеттин бир бөлүгү болуу маанилүү деп эсептейбиз. «Кыргыз жараны» концепциясын колдоо мамлекеттик тилди өнүктүрүүгө жана улуттук азчылыктар арасында көп тилдүүлүктүн сакталышына өбөлгө түзөт. Маданий айырмачылыктарды урматтоонун маанилүүлүгүн унутпашыбыз керек, анткени бул биздин коомубуздун чыңдалышына өбөлгө түзөт.
5. "YENGI EWLAD (ЖАҢЫ МУУН)" иш-чарасы
Бүгүн Кыргызстанда биринчи жолу жаштардын “YENGI EWLAD (ЖАҢЫ МУУН)” кечеси өткөнүн сыймыктануу менен билдирем. Уйгур жаштарынын ушундай жолугушууларын Казакстандын түштүк борбору Алматыда, ошондой эле Өзбекстанда жана Борбор Азиянын башка өлкөлөрүндө да биздин үнүбүздү жеткирүү үчүн уюштурууну ойлонуп жатабыз. Бул иш-чара өз өлкөлөрүнүн жана элдеринин жыргалчылыгы үчүн жашоо жана иштөө боюнча жаштардын демилгесин колдогон пикирлеш адамдарды, досторду жана бардык камкор адамдарды чогултат.
Биз мындай демилгенин маанилүүлүгүн түшүнгөн мамлекеттик органдардын, эл аралык жана коомдук уюмдардын, бизнесмендердин жана түрдүү этномаданий борборлордун өкүлдөрүнүн колдоосуна ишенебиз. Биз өлкөлөрүбүздүн жыргалчылыгы жана жалпы Мекенибиз – Борбордук Азия элдеринин ар тараптуу шериктештигин чыңдоо үчүн идеяларды бөлүшүүгө даярбыз. Биз салттуу түрдө идеяларды, билимдерди жана технологияларды алмашып келгенбиз, ата-бабаларыбыздын осуятынын негизинде биздин жалпы келечегибиз – бири-бирибизди колдоп, достукта жана ынтымакта жашоо.
Бул Борбордук Азиядагы түрк тилдүү элдердин жаңы мууну үчүн биздин замандын чакырыктарына адекваттуу жаңы парадигма деп айтууга батындым!
6. Колдоого чалыңыз
Сиздин катышууңуз жана колдооңуз биз үчүн чоң мааниге ээ. Баарыңыздарды биздин аракетибизге кошулууга чакырам. Бул көп улуттуу таланттын симфониясын угуу мүмкүнчүлүгүн гана эмес, биримдикти жана маданий көп түрдүүлүктү сыйлоону көрсөтүү мүмкүнчүлүгү.
Келгиле "YENGI EWLAD (NEW NEERATION)" бирге колдойлу! Сиздин катышууңуз коомубузду жакшы жакка өзгөртө турган долбоорлорду ишке ашырууга жардам берет. Сизди бизде көрүүнү чыдамсыздык менен күтөбүз.
На уйгурском языке"Йеңи әвлад яшлар тәшәббуси тәшкилий һәйитиниң рәиси юнус илахунофниң доклати/һөрмәтлик хизмәтдашлар, достлар, яшлар вәкиллири вә һөрмәтлик меһманлар!
Бүгүн биз буйәргә йиғилип, һәр биримизгә мунасивәтлик бирмуһим темини музакирә қилдуқ: яшларни йиғип оттура асиядики яшмустәқил дөләтләрдә, болупму уйғур мәһәллилири арқа көрүнүшидә елип бериливатқан иҗтимаий-иқтисадий өзгиришләргә актип қатнишиш. Бизниң YENGI EWLAD (йеңи әвлад) тәшәббуси яшларниң мәдәнийәт әнәниси вәана тилини сақлап қелиш билән биллә, бу өзгиришкә актип қатнишишини мәқсәт қилиду.
1. Яшларни муһим идийә сүпитидә бирләштүрүшБизниң асаслиқ мәқситимиз яшларни (уйғур, қирғизистан, қазақистан, өзбекистан вә башқилар) ни бирләштүрүп, иҗтимаий, иқтисадий вә мәдәнийәт җәряниға ортақ қатнишиш. Яшларни бирләштүрүш охшимиған милләтләр арисида қоюқ риштә орнитипла қалмай, җәмийитимиз дуч кәлгән ишсизлиқ, ана тилдики маарип материяллириниң кәмчил болуши вә мәдәнийәт алмаштуруш сәһнисиниң болмаслиқи қатарлиқ мәсилиләрни бирликтә һәл қилиду.
2. "YENGI EWLAD (йеңи әвлад)" тәшәббусиБиз көпчиликни уйғур әнәниси вә ана тилини қоғдаш үчүн актиплиқ билән тиришиватқан "YENGI EWLAD (йеңи әвлад)" тәшәббумизни қоллашқа илһамландуримиз. Биз өз-ара һөрмәт қилиш вә чүшинишни асас қилған қирғизистан җәмийитигә бирлишишниң иҗабий нәтиҗиләрни елип келидиғанлиқиға ишинимиз. Бу хил усулниң мисали охшимиған милләттики яшларниң әнәниси, сәнити вә тили билән ортақлишалайдиған мәдәнийәт алмаштуруш программиси болиду.
3. Лаһийә идийисиниң мисаллири"YENGI EWLAD (йеңи әвлад)" тәшәббусиниң бир қисми сүпитидә, биз йолға қойғили болидиған бир қанчә түр идийисини түздуқ:
• Мәдәнийәт байрамлири: һәр хил байрамларни уюштуруп, охшимиған хәлқләрниң мәдәнийити вә әнәнисини намаян қилиду. Бу яшларниң өзини ипадиләйдиған сәһниси болупла қалмай, җәмийәттики барлиқ әзаларниң өз-ара техиму яхши тонуш пурсити. Мәсилән, консерт, миллий уссул вә таамларға аит устаз дәрсләр билән уйғур вә қирғизистан мәдәнийити байрими.
• Тиллардики маарип дәрслики: дөләт тили (қирғизистан , қазақистан, өзбекистан) вә ана тил (уйғурчә) тәтқиқати программилирини йолға қоюш. Бу дәрсләрни торхана, өз-ара сөһбәт йиғини вә язлиқ мәктәп шәклидә елип барғили болиду. Лаяқәтлик оқутқучилар тәклип қилиш өгинишниң техиму үнүмлүк болушиға ярдәм бериду.
• Пирактика вә алмаштуруш: яшларниң сода вә мәдәнийәт паалийәтлири саһәсидә тәҗрибә вә билим алмаштуридиған пирактика программиси. Бу хил программиларға қатнишиш ишқа орунлишиш вә кәсипни тәрәққий қилдурушта муһим болған маһарәт йетилдүрүшкә ярдәм бериду.
• Иҗтимаий бирләштүрүш түрлири: яшлар җәмийәттики аҗиз кишиләр топи вә пүтүн мәмликәттики аһалиләргә ярдәм беришкә қатнишидиған пидаийлар һәрикити қуруш. Бу маарипқа ярдәм бериш, мәдәнийәт вә тәнтәрбийә паалийәтлирини тәшкилләш қатарлиқларни өз ичигә алиду.
4. Дөләт һалқиған дөләтниң муһимлиқиБиз дөләт һалқиған дөләтниң бир қисми болушниң муһимлиқиға ишинимиз. қирғизистан җарани уқумини қоллаш дөләт тилиниң тәрәққиятиға вә аз санлиқ милләтләрниң көп тиллиқлиқини сақлап қелишқа төһпә қошиду. Мәдәнийәт пәрқигә һөрмәт қилишниң муһимлиқини әстә сақлишимиз керәк , чүнки бу җәмийитимизниң күчийишигә төһпә қошиду.
5. Паалийәт "YENGI EWLAD (йеңи әвлад)"мән бүгүн тунҗи яш кәчлики "YENGI EWLAD (йеңи әвлад)" ниң қирғизистанда өткүзүлгәнликини җакарлиғанлиқимдин пәхирлинимән. биз мушуниңға охшаш уйғур яшлириниң қазақистанниң җәнубидики пайтәхти алмутада, шундақла өзбекистан вә оттура асиядики башқа дөләтләрдә авазимизни аңлаш үчүн уюштурушни ойлишиватимиз. Бу паалийәт охшаш пикирдики кишиләр, достлар вә яшларниң өз дөләтлири вә хәлқлириниң бәхт-саадити үчүн яшаш вә хизмәт қилиш тәшәббусини қоллайдиған барлиқ көңүл бөлидиған кишиләрни йиғиду.
Биз бу хил тәшәббусниң муһимлиқини чүшинидиған һөкүмәт органлири, хәлқара вә аммиви тәшкилатлар, содигәрләр вә һәр хил етник мәдәнийәт мәркәзлириниң вәкиллириниң қоллишиға тайинимиз. Биз дөлитимизниң мәнпәәти үчүн ортақ бәһрилиниш вә ортақ ана вәтинимиз - оттура асиядики хәлқләр топини күчәйтиш үчүн пикир алмаштурушқа тәйярмиз. Биз әнәнивилик билән пикир, билим вә техника алмаштурдуқ, әҗдадлиримизниң вәсийитини асас қилған ортақ кәлгүсимиз достлуқ вә инақ яшаш, бир-биримизни қоллаш.
Мән шуни ейтишқа җүрәт қилимәнки, бу оттура асиядики йеңи әвлад түрк тиллиқ хәлқләрниң заманимиздики хирисларға мас келидиған йеңи үлгиси!
6. Ярдәм тәләп қилишСизниң иштирак қилишиңиз вә қоллишиңиз биз үчүн интайин муһим. һәммиңларни бизниң тиришчанлиқимизға қатнишишқа тәклип қилимән. Бу дөләт һалқиған ихтисаслиқларниң симфонийәсини аңлаш пурсити болупла қалмай, йәнә мәдәнийәтниң көп хиллиқиға болған иттипақлиқ вә һөрмәтни намаян қилиш пурсити.
Бирликтә "YENGI EWLAD (йеңи әвлад)" ни қоллайли! Сизниң қатнишишиңиз җәмийитимизни техиму яхши өзгәртидиған түрләрни йолға қоюшимизға ярдәм бериду. Сизни биз билән көрүшүшни үмид қилимиз.